Temat: Sprawa polska podczas I wojny światowej.
Treści: stosunek państw zaborczych do sprawy polskiej; umiędzynarodowienie kwestii polskiej w latach I wojny światowej
(Akt 5 listopada, Rada Regencyjna, orędzie T.W. Wilsona, ustalenia traktatu wersalskiego w sprawie polskiej, linia Curzona).
Umiejętności: potrafi posługiwać się wiedzą historyczną, chronologiczną w kategoriach przyczynowo – skutkowych; potrafi ukazać motywy działania wybranych postaci historycznych.
Zapisz w zeszycie lekcję i temat: Sprawa polska podczas I wojny światowej.
Ustnie uporządkuj chronologicznie wydarzenia z czasów rewolucji rosyjskich - powtórzysz wiadomości z poprzedniego tematu. Sprawdź, czy zrobiłeś dobrze ! Jeśli nie, odszukaj informacje i wykonaj ponownie.
a) ogłoszenie tez kwietniowych e) abdykacja cara Mikołaja II
b) wybuch rewolucji lutowej f) wojna domowa w Rosji
c) przejęcie władzy przez Rząd Tymczasowy g) wybuch rewolucji październikowej
d )proklamowanie ZSRR (tu: ogłoszenie powstania)
Po rozpoczęciu I wojny światowej państwa zaborcze nie wysunęły żadnych propozycji, co do przyszłości ziem polskich, ograniczając się do działań propagandowych, by zyskać poparcie Polaków. Sytuacja zmieniła się po porażkach Rosji i zajęciu Królestwa Polskiego przez państwa centralne, czyli Cesarstwo Austro – Węgierskie i Cesarstwo Niemieckie (mapa s.171).
5 listopada 1916r. cesarze Niemiec i Austro - Węgier wydali odezwę do Polaków, w której obiecywali utworzenie państwa polskiego z dziedziczną monarchią. Zapowiadano także utworzenie wojska polskiego pod dowództwem niemieckim i austriackim. Pod wpływem Aktu 5 listopada sprawa polska została umiędzynarodowiona. Zareagowały państwa ententy.
25.12.1916r. car Rosji Mikołaj II zapowiedział utworzenie państwa polskiego z ziem trzech zaborów, co poparły Francja i Wielka Brytania. 08.01.1918r. prezydent USA – T. W. Wilson wygłosił orędzie, zawierające 14 - punktowy program dla zapewnienia bardziej sprawiedliwego świata po zakończeniu wojny. 13 punkt przemówienia dotyczył utworzenia państwa polskiego.
Decyzje w sprawie polskiej zapadły na konferencji pokojowej w Paryżu w 1918r., w której uczestniczyli polscy delegaci.
- Otwórz podręcznik – s.180.
a)przeanalizuj oś czasu - zwróć uwagę na daty i wydarzenia – miały one wpływ na przyszłość ziem polskich po I wojnie światowej
b)przeczytaj tekst źródłowy – s. 181 i s.182 – odpowiedz ustnie na pytania w ramce: Praca z tekstem źródłowym.
c)przeczytaj podrozdziały – poznasz szczegóły wydarzeń związanych ze sprawą polską, a które pozwolą na uzupełnienie zdań.
W zeszycie zapisz punkty (nie wysyłaj). Puste miejsca uzupełnij Zapamiętaj wyróżnione informacje.
- …………………. – proklamacja dwóch cesarzy z 5 XI 1916 r., której celem było pozyskanie poparcia Polaków:
- proklamacja – ogłoszenie, oświadczenie w ważnej sprawie
a) powołanie Tymczasowej Rady Stanu, którą we IX 1917r. zastąpiła ……………. …………..(namiastka polskiego rządu)
b) tworzenie Legionów Polskich i kryzys przysięgowy – VII 1917 r.,
- Sprawa polska w ostatnim roku wojny:
a)…………… prezydenta USA Thomasa Woodrowa Wilsona z 8 I 1918 r. (czternaście punktów Wilsona) o konieczności odbudowy niepodległej Polski
b) 3 VI państwa ententy wydały ………… ……………, w której odbudowa niepodległej Polski została uznana za jeden z warunków trwałego pokoju (3 VI 1918 r.)
3. Polacy na konferencji paryskiej to (3): premier …… …….. ………… , ……… ………. , ……… ……… .
4. Ustalenia konferencji w sprawie ziem polskich: - a) Polska otrzymała: ……………………………., …………………………..,
- b) Gdańsk z okolicą miał być …………….. ……………… pod kontrolą międzynarodową
- c) o przynależności: ……… …………, ………………, ……………….., ……………… - miał zadecydować …………………….
- d) wschodnia granica Polski miała przebiegać według linii Curzona -(linia Curzona to umowna nazwa przebiegu wschodniej granicy odbudowującego się w 1918r. państwa polskiego).
Zadanie domowe
Przeczytaj raz jeszcze temat w podręczniku, a następnie spróbuj opowiedzieć, z wykorzystaniem poznanych nazwisk, pojęć i dat. Zastanów się, jak oceniłabyś/oceniłbyś działania postaci historycznych występujących w tych wydarzeniach? (ustnie)
